(Radio Xôn Xao) - Ba Giai và Tú Xuất là cặp bài trùng trong lịch sử Việt Nam. Hai nhà nho bất đắc chí suốt năm đi khuấy động dân làng cho hả nỗi bất bình, trước những thói xấu của xã hội đương thời.
Tác giả: Nguyễn Nam Thông - Biên tập: Hoài Xuân - Kĩ thuật: Hoàng Xuân Thành - MC: Hằng Bon, Mạnh Cường, Danh Ngọc
Gửi các bạn: Các bạn thân mến. Về 'Truyện Ba Giai - Tú Xuất', báo Người lao động (nld.com.vn) có viết: "Ba Giai - Tú Xuất đã vượt qua sự đào thải của thời gian không đơn thuần là những truyện cười, giải buồn... mà hơn hết nó là một tác phẩm văn học theo trào lưu hiện thực phê phán xã hội nhiễu nhương ở đô thị đương thời. Nhiều người đã từng nghe đến tên Ba Giai – Tú Xuất hoặc các chuyện kể dân gian do hai nhân vật này tạo ra ít nhất một lần trong đời. Đó là khẳng định của nhiều nhà nghiên cứu trong buổi tọa đàm "Ba Giai - Tú Xuất lưu lạc giữa đời cười" do Tạp chí Kiến thức Gia đình và NXB Hội Nhà văn tổ chức hôm 29-9-2006 tại TPHCM."
Như vậy, các bạn có thể thấy, đây quả thực là một tác phẩm rất đáng đọc, đáng nghe của văn học Việt Nam nói chung và của thể loại truyện cười trào phúng nói riêng đúng không nào? Và, từ những năm 2012, Audio8x đã muốn, và đã làm sách nói về tập truyện kinh điển này. Có điều, từ những năm đó đến tận năm 2021 này, vẫn chưa public ở bất cứ đâu. Nay xin đăng trên radioxonxao cho các bạn cùng thưởng thức.
Nội dung truyện: Cỗ quan tài đêm giao thừa
Khoảng cuối đời vua Tự Đức, ở thành Hà Nội có một anh đồ tên gọi Ba Giai, học rất thông minh, văn hay chữ tốt, nhưng tính rất ranh mãnh nghịch ngợm. Đã thế lại đi thi mãi không đỗ, nên Ba Giai chán đường công danh, rồi đâm ra liều lĩnh, tới đâu cũng lấy sự nhạo báng và đùa nghịch làm vui.
Người ta kể lại rằng, hôm ấy nhà bá hộ Tiếp nổi tiếng giàu có ở phố Hàng Bài đang chuẩn bị đón giao thừa thật chu đáo, rôm rả. Mới vừa ăn cơm tối xong một lúc mà trong nhà đã rộn ràng tiếng dao thớt, mùi xào nấu thơm lừng, giọng các cô hối thúc người làm nấu nhanh các thức cúng giao thừa. Người sửa soạn mứt bánh, người chuẩn bị bàn thờ gia tiên. Các cô các cậu con cụ bá chuẩn bị áo quần đẹp để vừa tới giao thừa là đi trẩy chùa hái lộc, xin xăm. Cụ bá hộ xoay xoay chậu cây đào thế đang nở rộ chưng ở giữa nhà, rồi bước ra xa nhìn ngắm.
Bỗng có tiếng chó sủa rộ, rồi tiếng gõ cửa phía ngoài. Cô gái cả con cụ bá nhanh nhẹn ra mở cửa. Bốn năm người đẩy chiếc xe bò, trên có cỗ quan tài, vừa hạ xuống ngay cửa ra vào sát bậc thềm gian giữa phòng khách. Người thanh niên đi theo xe bò vừa thở vừa nói:
- Được lệnh cụ, chúng tôi cố gắng lo chu đáo, đúng giờ. Người giờ này khó thuê lắm. Trời lại mưa rét nữa. Xin cụ nhận cho.
Bá hộ Tiếp chẳng hiểu chuyện gì, trố mắt ngớ người đứng nhìn, một hồi mới quát:
- Cái gì? Các anh khiêng cái gì vào đây thế này?
Mọi người trong nhà nghe tiếng ồn, bỏ vội công việc chạy lên nhà, vây quanh chiếc xe bò. Cô con gái cả chỉ tay vào mặt người đàn ông vừa nói, rít lên:
- Nửa đêm 30 Tết, quan tài ở đâu các ông khiêng vào đây? Cút hết đi! Giời đất ơi!
Người đàn ông vẫn lễ phép:
- Thưa cô, lúc chiều gia đình ta cho một anh trai mang tiền đến đặt cọc, nói gia đình có người mất, phải liệm gấp và đưa ma trước giờ giao thừa, sợ để sang năm mới không tốt. Chúng tôi chạy mãi mới thuê được người đến giúp. Trời rét mướt đêm hôm thế này cụ lại hành hạ chúng tôi nữa à!
Hai phố nghe tiếng ồn, đổ xô đến xem càng đông, người nói ra kẻ nói vào, chẳng ai hiểu ra làm sao. Nhà cụ bá quyết không cho quan tài xuống xe. Những người đẩy xe bò một hai cũng không chịu đưa xe ra, giằng co loạn xạ. Một chị hàng xóm vừa cười vừa nói:
- Chắc là cậu Ba Giai giận gì rồi đây! Nhà ta có ai chọc giận cậu rồi! Hòa nhau đi! Gần giao thừa rồi, hai bên bàn bạc mà giải quyết.
Thì ra, người nhà bá hộ Tiếp ngày thường hợm của khinh người, nhất là mấy cô con gái. Nghe đâu có hôm Ba Giai đi ngang cửa hàng xén của nhà lão bá, vì không chú ý lỡ chân đụng vào một số hàng hóa, cũng chẳng hư hao gì. Ba Giai đã xin lỗi dăm bảy bận mà cô con lão bá vẫn mắng té tát vào mặt Ba Giai hồi lâu, Ba Giai lẳng lặng bỏ đi. Và có lẽ chiếc quan tài tối 30 Tết này là đòn chơi lại.
Các bạn thân mến. Các bạn đang nghe radio truyện của Radio Xôn Xao, một sản phẩm của Audio8x. Audio8x là nhóm sản xuất radio được thành lập từ những năm 2010. Nhóm đã quy tụ được những bạn trẻ rất năng động và yêu radio từ nhiều trường Đại học trên khắp các miền của Tổ quốc. Chúng tôi đã cố gắng sản xuất ra những số radio hay, có ý nghĩa để đưa đến với các bạn với hy vọng mang lại nhiều năng lượng tích cực cho cuộc sống.
Các bạn thân mến, những số radio đăng trên website radioxonxao.com đều do chính chúng tôi sản xuất và cung cấp miễn phí cho người nghe. Bất cứ nơi nào đăng lại đều phải có ý kiến cho phép của Radio Xôn Xao.
Chúng tôi cũng tự hào giới thiệu những thành viên làm nên một audio8x từng rất tuyệt vời tại trang 'Radio Xôn Xao's Members'. Các bạn có thể tìm hiểu các thành viên tại đó nhé.
Chúc các bạn vui.